Kinderen die opgroeien met een narcistische vader of moeder zijn zich vaak tijdens hun jeugd niet bewust van de negatieve impact van de opvoeding die ze genieten. Voor hen is het normaal dat ze geen emotionele aandacht en begeleiding ontvangen en dat ze bekritiseerd en uitgelachen worden. Om maar alvast een aantal karakteristieken erin te gooien die verre van normaal en plezierig zijn. De negatieve impact op deze kinderen komt tot uiting op verschillende manieren. Zowel jongens als meisjes kunnen last krijgen van perfectionisme, piekeren, controledrang, onzekerheid en een overheersend gevoel van onrust en onveiligheid in hun geest en lichaam. In de blog ‘Wat zijn de mogelijke gevolgen door narcistisch misbruik? 9 Inzichten’ kun je hier meer over lezen.
In dit schrijven wil ik dieper ingaan op hoe het voor een dochter is om op te groeien met een narcistische moeder. Om te beginnen met: ‘Het is ronduit kut. Je hebt geen moeder.’ Hoe je het als opgroeiend meisje wendt of keert. Het is echt waar. De moeder waar je behoefte aan hebt, waar je naar verlangt, is er fysiek wel, maar emotioneel onbereikbaar. Hier kom je op latere leeftijd achter. En vaak pas nadat een aantal negatieve levenservaringen diepe wonden achterlieten en de brandstof opraakte. Na enige hersteltijd riep je uit ‘ik heb het overleefd en hoe!’ om vervolgens psychisch en emotioneel weer aan de bak te moeten. Fysiek ben ik er nu wel weer, maar emotioneel nog in zak en as.
Een uitspraak die mij aan de narcistische moeder doet denken die fysiek aanwezig was en emotioneel onbereikbaar. Jouw mentale, fysieke en emotionele welzijn is op verschillende manieren nog verbonden met de relatie die je met je moeder hebt. Ze hoeft hier niet voor in jouw fysieke nabijheid te zijn. De innerlijke conflicten spelen zich af in jouw systeem, in jouw geest en lichaam. We willen het niet, maar het sluipt er doorheen; de beperkende overtuigingen en gedragingen waar we aan worden blootgesteld nemen we over in meer of mindere mate en bovenal: het beperkt ons.
Hoe hou je je als dochter van een narcistische moeder staande? Hoe heb je dit gedaan? Na alles wat deze vrouwen hebben meegemaakt is het onvoorstelbaar, maar waar, ze staan nog.
Veerkracht
Dat ze nog staan hebben ze in eerste instantie vooral aan henzelf te danken, aan wie ze in hart en nieren zijn. Ze vertonen veerkracht. Krabbelen weer op na meerdere aantijgingen, beledigingen en woede aanvallen om niets. Dit komt mede doordat ze beschikken over de benodigde compassie, begrip en mededogen voor hun narcistische moeder. Wanneer ze geluk hebben, hadden ze nog een andere dierbare waarop ze konden terugvallen of een docent die hier en daar wat emotionele steun bood. De angst die werd ingeboezemd veroorzaakte veel psychische en emotionele narigheid, maar maakte ook creatief. Hoe kom je weg? Wat is er nodig om de harmonie te herstellen?
Emotioneel klankbord
In jouw narcistische moeder vond je geen emotioneel klankbord. Mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis zijn afgesneden van hun ware emoties. Ze beschikken niet over het vermogen om te reflecteren en te bezinnen op hun getoonde emoties en gedragingen die de ontvangers als vervelend hebben ervaren. Wanneer ze worden geconfronteerd gaan ze direct in de aanval of in de verdediging. In ieder geval lag het niet aan hen. Het gevolg is dat de liefhebbende dochter opgroeit met de angst om haar ware emoties te tonen. De angst om niet gehoord en ontvangen te worden snoert de mond, totdat het moment aanbreekt dat het vuur in jou sterker is dan de angst. De tijd is aangebroken om je te laten horen, het is tijd voor gezonde en gebalanceerde relaties waarin je je veilig voelt.
Denigreren en kleineren
Het zelfbeeld van de gekleineerde liefhebbende dochter wordt langzaamaan afgebrokkeld. Het natuurlijke zelfvertrouwen waar kinderen over kunnen beschikken wordt minder en minder door het incasseren van nietig makende opmerkingen. Het kan een punt bereiken dat het restje kinderlijke enthousiasme en sprankeling in de ogen plaatsmaakt voor zelfhaat. Nee, je haat niet jouw narcistische moeder, zij kan er niets aan doen, zij is zielig en kan niet anders. Je haat jezelf, omdat je hebt gefaald, omdat je het nooit goed doet.
Jaloezie
Alhoewel het in jouw ogen vreemd is, merkte je door meerdere ervaringen en observaties dat jouw moeder jaloers is op jou. Het was lastig om tot deze conclusie te komen, omdat ze ten eerste: je moeder is, en ten tweede: omdat ze ook trots op je is en pronkt met jouw schoolresultaten. Op andere momenten ziet ze jou liever niet als haar dochter, maar zegt ze voor de grap dat je haar zusje bent. Verder kan ze op slinkse en onverwachte wijze uit de hoek komen met snerende opmerkingen over de kleding die je draagt, hoe tè slank (lees: dun) je bent en is ze er de beste in om jouw enthousiasme en passie voor bepaalde zaken in te dammen met opmerkingen als ‘dat kan jij niet, dat kan ik veel beter’ of ‘ik kan dat ook’.
Negatieve communicatie
De negatieve opmerkingen die om de haverklap om je oren vlogen beïnvloedden jouw emotionele welzijn. Je zelfvertrouwen kreeg er telkens weer een knauw van en veerde jammer genoeg niet makkelijk terug. Een verlaging van het zelfvertrouwen creëerde een negatief zelfbeeld. In dit hele proces werd er een innerlijke criticus geboren. Op onbewuste wijze kreeg de negatieve stem van jouw narcistische moeder een plek in jou. De identificatie is dusdanig sterk dat je soms niet weet of het jouw stem is of die van de innerlijke criticus oftewel saboteur in jou. De aanwezigheid ervan verstoort de verbinding met één van de meest vrouwelijke eigenschappen waar we als mens over beschikken, namelijk: de intuïtie. De wens om zich weer te verbinden met en te vertrouwen op de intuïtie wordt unaniem gedeeld door de vrouwen die ik bij dit thema begeleidde.
Vrouwelijkheid
Een dochter die opgroeit met een narcistische moeder wordt blootgesteld aan een vertekend beeld van waar een krachtige, emotioneel rijpe vrouw voor kan staan. In feite ontvang je onafgebroken signalen hoe een emotioneel onvolwassen vrouw in het leven staat die geen liefdevolle verbinding met zichzelf ervaart. Dit kan zich uiten door het vrouwelijke in uiterlijkheden te benadrukken en via deze weg aandacht in werk en liefdesleven naar zich toe te halen. Of het uit zich juist in het verhullen van de vrouwelijkheid, omdat ze meer leeft vanuit mannelijke eigenschappen zoals ratio, pragmatisme en daadkracht. De emotionele uitdaging waar de dochter voor komt te staan is om de liefdevolle verbinding met haar vrouwelijkheid te herstellen.
Somatische klachten
Om verder te borduren op het herstellen van de liefdevolle verbinding met jouw vrouwelijkheid: er kunnen somatische klachten ontstaan in het gebied van de vrouwelijke geslachtsorganen en in relatie tot de seksualiteit. Dit kan komen door het onbewust afwijzen van jouw vrouwelijkheid. Je wilde je niet associëren met het vrouw-zijn zoals dit door je moeder werd gepresenteerd. Het gevolg kan zijn dat je afgesneden raakte van de vrouwelijke delen van je lichaam en met name je onderlichaam. Tevens is de energietoevoer naar dit deel en andere vrouwelijke delen niet optimaal. Een andere oorzaak kan zijn dat je door je moeder niet werd ontvangen in het vrouw-zijn in relatie tot de menstruatie en hoe jouw lichaam in de puberteit de vrouwelijke vormen begon aan te nemen. De verandering van hormonen in het lichaam heeft een impact op de geestesgesteldheid en je emoties. Je was kwetsbaar. Hierdoor kwamen de geplaatste harde opmerkingen des te harder binnen.
Ik ben benieuwd naar jouw verhaal!
Waren deze punten voor jou herkenbaar?
Heeft het opgroeien met een narcistische moeder jou nog op andere manieren in de weg gezeten?
Lees ook:
Hoe beweegt een kind in relatie tot een narcistische ouder?
Als dochter opgroeien met een narcistische moeder. 7 Inzichten
Wat zijn de gevolgen door narcistisch misbruik? 9 Inzichten
Met Com-Passie,
Chungmei Cheng
HSP Coaching & Rebirthing
www.orchidoflife.nl
Voor meer verbinding, innerlijke vrijheid, meer jezelf,
Boek de introductiesessie, voor meer info klik hier.
Bestel het eboek Ben ik boos? Dan mag dat! hier.
Foto via Unsplash @M.
[…] Als dochter opgroeien met een narcistische moeder: https://orchidoflife.nl/hsp-narcisme/als-dochter-opgroeien-met-een-narcistische-moeder-7-inzichten/ […]
[…] naar orchidoflife@gmail.com. Lees ook: Hoe herken je een narcistische ouder? 7 HerkenningspuntenAls dochter opgroeien met een narcistische moeder. 7 InzichtenWat zijn de gevolgen door narcistisch misbruik? 9 InzichtenMet Com-Passie, […]